Schaatsen
Elfstedentocht
Op eigen houtje
Jessica Merkens
Op eigen houtje van Jessica Merkens biedt een bijzondere en unieke inkijk in de Nederlandse schaatshistorie van vrouwen, van 1890 tot heden. Al tien jaar rijdt marathonschaatser Jessica Merkens in het landelijke vrouwenpeloton, waarbij ze meerdere keren op het podium stond en vijf keer bij de Alternatieve Elfstedentocht op de Weissensee over de eindstreep ging. Maar de echte Elfstedentocht, die reed ze nog nooit. Het verlangen is groot omdat er de eerstvolgende keer voor het eerst een officiele vrouwenwedstrijd verreden wordt. De kans erop wordt echter elke winter kleiner. Nieuwsgierig naar waar haar eigen fascinatie voor schaatsen en de Elfstedentocht vandaan komt gaat ze op zoek naar de geschiedenis van vrouwen in de Tocht der Tochten. Het leidt haar naar het einde van de negentiende eeuw en ze stuit op de ongelooflijke verhalen van haar voorgangsters. Zij gingen niet alleen de strijd aan met de vermoeidheid en de elementen, maar ook met vooroordelen en de verwachtingen die de maatschappij van hen had. Het resultaat is Op eigen houtje, een bloemlezing van de avonturen van echte schaatsheldinnen, waarin Jessica Merkens de Nederlandse schaatsgeschiedenis en de emancipatie in de sport vervlecht.
'It giet oan', zei Kroes!
Op 4 januari 1997 werd de 15e Elfstedentocht verreden. Een unieke dag waarop heel Nederland in de ban was van de Tocht der Tochten. Ruim 13.000 schaatsliefhebbers wisten het felbegeerde kruisje te behalen. Onder deze groep bevonden zich 122 wedstrijdrijders.
Henk Angenent: ‘Ik deel mijn leven in voor en na 1997!’
Erik Hulzebosch: ‘Er is een tijd geweest dat touringcars voor mijn huis stopten, en wildvreemden aanbelden voor een handtekening.’
Wie zijn deze 112 mannen en 10 vrouwen? Twintig jaar na de laatste Elfstedentocht blikken zij terug op deze bijzondere dag en gaan zij in op de betekenis daarvan voor hun leven. Auteur Mark Hilberts reconstrueerde het wedstrijdverloop en tekende hun verhalen op.
De historische elfstedentocht
M. Hoekstra
Reprografische herdruk van het verslag dat de winnaar, Minne Hoekstra, schreef over de eerste Elfstedentocht.
Mijn Elfstedentocht
Ware Verhalen Van En Over Gewone Rijders
B. Stienstra
Iedereen kent de strijd van de wedstrijdrijders, maar ook voor de ‘gewone’ rijder is de Elfstedentocht een onvergetelijke gebeurtenis. Lezers van de Leeuwarder Courant reageerden massaal op een oproep om hun verhalen en foto’s in te sturen. Grappige voorvallen, verbeten worstelingen met wind en ijs, ontroerende herenigingen: dit boek brengt het allemaal. Met talloze prachtige foto’s, zowel van lezers als van de fotografen van de Leeuwarder Courant.
De tocht der tochten
J. Lolkama
DE TOCHT DER TOCHTEN tracht de ontwikkeling en groei van de Elfstedentocht over ijs te beschrijven. Als startpunt is 1749 gekozen. Uit dat jaar is de eerste schriftelijke bron een gedicht, bekend. Het boek is opgebouwd uit twee delen die vaak in elkaar overlopen.
Het ene deel benadrukt de georganiseerde Elfstedentochten vanaf 1909 tot heden. Op diepgravende wijze worden talrijke nieuwe aspecten behandeld. Zo wordt ingegaan op vrouwenemancipatie, de tochten in de oorlog en over vele veranderingen met betrekking tot kleding, route en schaatsen. Uitvoerig wordt ingegaan op de betekenis van het Elfstedenkruisje.
Negentig Jaar Elfstedentocht
R. Couwenhoven
Op 2 januari 1909 werd de eerste elfstedentocht gereden. In negentig jaar tijds groeide het evenement uit tot de meest aansprekende sportgebeurtenis in het land. Slechts vijftien keer heeft het zo mogen zijn maar dan balde zich ook alles samen wat schaatsenrijden in Nederland tot zo’n uniek wintervermaak maakt: felle kou, snerpende wind, onbegaanbare ijsbanen, dooi, sneeuwstormen, het klunen en de onbarmhartige afstand van 200 kilometer.
Allerlei boeken over schaatsen
Irene Schouten
Eric Korver
Irene Schouten veroverde in veertien dagen tijd de harten van de Nederlandse schaatsliefhebbers. De vrouw uit het Noord-Hollandse Andijk kroonde zich tot de koningin van de Olympische Winterspelen van 2022 in Beijing. Ze veroverde drie gouden medailles en een bronzen plak en kwam terug naar Nederland als een nieuwe ster. Ze verdiende er de bijnaam Sprankeltje. Prachtig.
Maar achter die stralende ogen schuilt een ander verhaal dan alleen dat van gouden successen. Irene Schouten groeide op in de harde wereld van de West-Friese bollenwereld, in de cultuur van hard werken en niet zeuren. Successen waren aanvankelijk schaars, de tegenslagen talrijker. Als marathonschaatsster was ze op haar plek, in een wereld waarin nuchterheid de norm is. Daar boekte ze grote successen, om vervolgens aan de hand van haar coach Jillert Anema uit te groeien tot een wereldtopper op de langebaan. Maar ook de route via de eigenzinnige Fries was soms een moeilijke. De harde aanpak van Anema botste regelmatig met het gevoel van Schouten.
Thuis kreeg ze te maken met de hersenbloeding van haar moeder. Haar grootste fan, zoals Schouten haar steevast noemt, zette onbedoeld haar wereld op z’n kop. Tussen de trainingen door probeerde ze thuis in Andijk het huishouden te runnen, terwijl de mannen het bollenbedrijf bestierden. Maar in de winter van 2022, in die veertien dagen in Beijing, viel alles op z’n plek voor Irene Schouten. Ze is op slag een olympische legende. Openhartig vertelt ze nu háár verhaal.
1000x schaatsen
Rob van Vuure
Na 1000x Tour de France en na 1000x Oranje wordt de succesreeks voortgezet: 1000x Schaatsen (inclusief Elfstedentocht). Meer dan duizend quotes, anekdotes, drama’s en hosanna’s, lijstjes, rangen en standen en wetenswaardigheden. Is duizend niet wat veel? Nee, het is een zorgvuldige selectie, met gevoel voor het kleinste detail. Een geweldig naslagwerk voor een winterlang gespreksstof. IJspret, heet dat! Welke Olympisch schaatskampioen moest door coach Ab Krook uit de gevangenis ‘gepraat’ worden? Wie o wie? Hij won zilver op de Winterspelen, raakte ernstig verslaafd aan drugs en alcohol, maar kwam terug Zij werd bij haar overlijden door het NOS-journaal ‘onze nationale schaatsmoeder’ genoemd Welke Nederlandse Olympisch kampioen won goud, met een gebroken pols? Wie won 11x de Alternatieve Elfstedentocht? Hoe raakte de Jaap Eden Trofee van Yvonne van Gennip spoorloos?
Smeekens
Jeroen Kleijne
Topatleet Jan Smeekens specialiseerde zich als eerste langebaanschaatser in de 500 meter, een race die 34 seconden duurt. Zijn hele leven staat in het teken van deze afstand, en alles komt in 2014 samen tijdens de Winterspelen. Daar denkt hij goud te winnen – tot door een fout in de tijdwaarneming zijn droom uiteenspat. Smeekens wordt tweede.
In deze unieke sportbiografie schrijft Jan over zijn zoektocht naar de perfecte race en zijn ongelooflijke toewijding aan de sport. Na Sotsji gooit hij alles om: hij verdiept zich in meditatie, maakt een aantal heftige EMDR-sessies bij de psycholoog door en gaat zelfs boksen. En ondertussen maakt hij tijd om de perfecte sushi te vinden, en de allerbeste koffie.
Smeekens is een eerlijk, ontroerend en inspirerend boek over hoe in slechts 34 seconden schaatsen alle facetten van het leven samenkomen.
Het Langebaan Schaatsen in het Coronajaar
H.V. Anderz
Het Langebaan Schaatsen was in dit Corona-jaar 2020-2021 toch wel heel bijzonder. Alle wedstrijden stonden in eerste instantie al wel gepland, maar vanwege de overal ter wereld geldende corona-maatregelen konden er een groot aantal helaas niet doorgaan. In de zogenaamde Thialf-Bubbel in het Friese Heerenveen, creëerde men een tegen corona beveiligde omgeving, waar een groot deel van de geplande schaatswedstrijden toch gehouden konden worden.
Langebaan
Marnix Koolhaas
De Nederlandse geschiedenis van het langebaanschaatsen begint met Jaap Eden die aan het einde van de negentiende eeuw als eerste Nederlander wereldkampioen wordt. De sport evalueert daarna van een door Scandinaviërs gedomineerde sport met olympische status tot een internationale discipline waar, zeker in de laatste jaren, door mannen en vrouwen uit
Nederland grote successen zijn behaald.
In Langebaan staan de sporters en schrijvers stil bij de memorabelste ritten, die bij vele fans in het geheugen zijn gegrift. Nog eenmaal keren kampioenen terug naar de baan en halen herinneringen op aan de rit die hun doorbraak betekende of die als de kroon op hun carrière wordt beschouwd. Daarnaast wordt stilgestaan bij de manier waarop de sport veranderde.
Alle grote namen uit de Nederlandse schaatsgeschiedenis komen voorbij: van Verkerk en Schenk tot Kramer en Wüst. Dit koffietafelboek is rijk geïllustreerd met de werkelijke beelden van de ritten en unieke foto’s.
Keessie
Jeroen Haarsma
Kees Verkerk is kastelein, campinghouder en kampioen. In de jaren zestig wordt Keessie een volksheld vanwege zijn vlotte babbels en zijn vechtlust op de schaatsbaan. En natuurlijk vanwege zijn prestaties, waarmee hij Nederland – in de jaren zestig nog geen groot sportland – op de kaart zet. Kees wint in 1968, precies vijftig jaar geleden, als eerste Nederlandse man goud op de Winterspelen.
Bislett 2
Bert Wagendorp
Zuid-Korea het land, Pyeongchang het district, Gangneung de stad en Science Oval en Ice Arena de banen: zo ziet de trechter naar olympische schaatsmedailles er ongeveer uit. Van 10 tot en met 24 februari krijgt een op zich simpele activiteit, om het hardst rondjes schaatsen, vleugels waarmee zij opstijgt naar de heilige Olympus; krijgt zij vijf magische ringen omgeschoven die elke grote prestatie verbinden met de eeuwigheid. In deze Bislett staan verhalen van de Olympische Spelen die om het evenement zoemen als bijen rond de korf: ontroerend, dramatisch, verhalen van succes en falen, van verwachtingen, van desillusies.
Lisette van der Geest tekende het verhaal op van Thijsje Oenema, die in Gangneung had moeten winnen, maar er niet bij zal zijn. Erik Dijkstra ging naar Lieuwe de Boer: het verhaal van een vergeten bronzen medaille. Johan Stobbe zocht naar de roots van Sjinkie Knegt in Bantega – Bantega is altijd om.
Leen Pfrommer, schaatscoach
Eelco Hiltermann
Leen Pfrommer (1935) is een van de invloedrijkste schaatscoaches die ons land ooit gekend heeft. Onder leiding van de kleine man met zijn karakteristieke oranje puntmuts domineerde Nederland in de jaren ’70 voor het eerst de internationale schaatssport. Ard Schenk, Harm Kuipers en Piet Kleine werden wereldkampioen allround. Het waren de jaren dat miljoenen Nederlanders, invulschema’s in de aanslag, aan de buis gekluisterd zaten tijdens Europese- en wereldkampioenschappen. Vanaf 1984 begeleidde Pfrommer elf jaar lang talenten van Jong Oranje, onder wie de latere wereldkampioenen Falko Zandstra, Ids Postma en Rintje Ritsma. Later trainde hij de opleidingssprintploeg, waar Jan Bos, Erben Wennemars en Marianne Timmer hun doorbraak beleefden. Pfrommer stond erom bekend dat hij zijn pupillen keihard liet trainen, met voor die tijd revolutionaire trainingsmethodes. Leen Pfrommer heeft daarmee een cruciale rol gespeeld in de ontwikkeling tot leidende schaatsnatie die ons land nog altijd is.
Ireen Wüst
Nando Boers
Ireen Wüst schuwt in haar autobiografie de harde werkelijkheid van de topsport niet. Het boek gaat over grenzeloos trainen, harde keuzes maken, paniekaanvallen afweren en doorgaan tot je ruis ziet voor je ogen, tot je in elkaar stort. Het laat zien hoe een meisje uit Goirle zich staande houdt in de genadeloze wereld van de schaatssport, zoekt naar haar identiteit, haar eigen donkere gedachtes bestrijdt en uitgroeit tot de succesvolste Nederlandse olympiër aller tijden.
Het Grote Schaatsboek
Marnix Koolhaas
Geen sport heeft zo’n rijke geschiedenis als de schaatssport. Niet alleen in Nederland, maar in elk land waar het ’s winters wil vriezen, zijn mensen al eeuwen gefascineerd door de gratie en de snelheid van het schaatsen.
Prominent schaatskenner Marnix Koolhaas duikt in de duizend jaar oude historie van onze meest geliefde sport. In zijn rijk geïllustreerde verhalen neemt hij de lezer mee op een verrassende tocht en plaatst hij het schaatsen in een brede, internationale context.
In chronologische volgorde komen onder meer aan bod het begin en de vroege geschiedenis van het schaatsen; de eerste schaatsers in de schilderijen van Jeroen Bosch, Pieter Brueghel en Hendrick Avercamp; de meest afgelegen ijsbaan ter wereld op het eilandje Tristan da Cunha; een gevecht op leven en dood tussen schaatsers en tangoliefhebbers in Argentinië; liefde en dood op het ijs in Amerika, schaatsen op zondag en nog veel meer.
Natuurlijk ontbreken ook de ‘klassieke’ verhalen niet over de legende van Hansje Brinker, het eerste Wereldkampioenschap in Amsterdam (1893), de Elfstedentocht en de helden zoals Jaap Eden, Coen de Koning, ‘Sjoukje & Joan’ en ‘Ard & Keessie’.
Hoe sterk is de eenzame schaatser
Erik Dijkstra
Eind 2014 doet Erik een bijzondere ontdekking. De mysterieuze schaatser Hans van Helden blijkt in het Thialf te zijn. Hans van Helden, de man die van de aardbodem verdwenen leek te zijn, de schaatser met de fluwelen techniek, winnaar van Olympische medailles, bewonderd en gehaat om zijn eigenzinnige gedrag. Jarenlang leidde hij een teruggetrokken bestaan, diep in Frankrijk, en weigerde ieder contact met de media. Nu is hij terug in Nederland, en Erik gaat op zoek.
Boef Johan
Sven
Sven Kramer is een gedreven professional die er keer op keer in slaagt zijn tegenstanders het achterste van zijn ijzers te laten zien. Verliezen is voor hem geen optie. Dat Kramer toch een mens is en geen machine kan worden afgemeten aan de mindere momenten in zijn loopbaan: ongelukkige blessures en de foute wissel op de tien kilometer tijdens de Olympische Spelen van 2010. Maar zoals altijd herpakt Kramer zich, krabbelt hij weer overeind en komt hij nog sterker terug.
Boers Nando
De schaatser
Alle ogen zijn weer gericht op de Nederlandse schaatsers als straks de Olympische Winterspelen in Sotsji voor de deur staan. Zij zullen strijden om de medailles. In ‘De schaatser’ nemen ze uitgebreid de tijd om met Nando Boers te praten over hun drijfveren, hun angsten, hun pijn en vooral het leven onder hoogspanning tijdens belangrijke wedstrijden. Hij ondervroeg ze urenlang over wat schaatsen voor hen betekent. De gesprekken nemen soms een verrassende wending
Vellinga Dirk
Een koude oorlog
In Een koude oorlog reconstrueert Dirk Vellenga de Elfstedentocht van 1954, een wedstrijd waarvan de herinnering aan het tumultueuze verloop een aantal van de schaatsers die vooraan meestreden zelfs vijftig jaar na dato nog een kille huivering bezorgt.
Jan Ykema
Menno Haanstra
Als schaatser Jan Ykema in 1988 na een beroemde pikstart een zilveren Olympische medaille wint, wordt hij overal met applaus ontvangen, tot bij de koninklijke familie aan toe. Maar wanneer de Pietje Bell van de schaatssport een jaar later de ijzers opbergt, verstomt het applaus. Enkele jaren later vindt de politie Jan Ykema terug op een parkeerplaats. Als een drugsverslaafde die in zijn auto ligt te slapen. Jan Ykema. Pikstart, verslaving en comeback van een hypersprinter is het verhaal van een hypergetalenteerde sportman die eerst doet en dan denkt. Via een groot aantal kleurrijke anekdotes maken we kennis met een schaatser die maling heeft aan gezag, in de kleedkamer sigaretten rookt en toch vrijwel overal geliefd is. We zien hoe alle bravoure en bluf langzaam wegzakken in een poel van schulden, leugens en bedrog. Vijftien jaar duurt zijn verslaving, en dan begint Jan Ykema aan de lange weg terug. Als hij in 2008 bij Pauw & Witteman aanschuift, valt Nederland opnieuw voor een herboren schaatsheld, innemend als in zijn beste dagen.
Effectief trainen
hard schaatsen
Piet Schipper
Schaatsboek. Een schaatser wil zo lang mogelijk een bepaalde snelheid volhouden. Of dat nu een sprint is, een 1500 meter of een marathon of een Elfstedentocht. Daarvoor is een goede conditie nodig en een als het kan perfecte techniek. In Efficiënt Trainen, Hard Schaatsen komt alles aan de orde hoe dat is te bereiken: gebruik van energiesystemen, techniek, voeding, gezondheid, kenmerken en wetmatigheden van trainingen, krachttraining, hoogtetraining, trainen voor verschillende afstanden, warming-up, coooling down etc. Trainen is niet zo moeilijk, maar goed trainen is zo makkelijk nog niet.
Ard Schenk
Frans Oosterwijk
Ard Schenk, de biografie, gaat over de opkomst, de bijna ondergang en de glorie van ’s lands grootste schaatser en zijn leven er na. Schenk was een vrolijke, onbekommerde jongen uit de Anna Paulownapolder, van wie in de strenge winter van 1963 duidelijk werd dat hij aardig kon schaatsen. Ard was een rauw en uniek talent dat binnen drie jaar Europees kampioen was.
Hij was opeens een topsporter, maar werd nooit een asceet die alles opofferde voor de sport. Achter de stugge Noord-Hollander school een sfeergevoelig en emotioneel mens. Ard Schenk schaatste omdat hij het leuk vond, dat je de roem er gratis bij kreeg had hij zich niet gerealiseerd. Dat die roem zelfs kon uitlopen op totale verafgoding, op een alleen met popsterren te vergelijken populariteit bij de vrouwen, daarvan had hij aanvankelijk geen flauw benul. Ard Schenk geschreven door Bert Wagendorp, Frans Oosterwijk en Wybren de Boer, is een sensationeel en prachtig schaatsboek waarin de sportheld in ruste zich eindelijk leert kennen. De biografie gaat ook over de geschiedenis van Nederland met zijn bedompte topsportklimaat van de jaren zestig en zeventig. Ard Schenk is een regelrechte sensatie, nog steeds.
Het complete schaatsboek voor jong en oud
H. Snoep, P. Bult
Kennismaking met schaatsen; De ontwikkeling van de schaatser; Leren schaatsen; Schaatsen in spelvorm; De schaatsles; Trainingsrichtlijnen; Communicatie; De schaatstest; Beleid in de schaatsvereniging; De organisatie van een schaatsdag, schaatskamp en trainingskamp; Schaatstochten, schaatstoernooien en schaatswedstrijden; Activiteiten buiten het schaatsseizoen; Schaatsmateriaal en schaatskleding; Blessures, preventie en veiligheid; Preventie, veiligheid en verkeersregels op het ijs; Publiciteit, promotie en sponsoring; Handige adressen.
De mannen van '63
Marnix Koolhaas
Alle vijftien tochten
Deze heroïsche atmosfeer was er al aan het begin, 100 jaar geleden. In feite bouwt de Elfstedentocht voort op een lange Nederlandse traditie. Dat blijkt uit het schitterende verhaal over de 100-jarige Elfstedengeschiedenis, dat Marnix Koolhaas speciaal voor deze heruitgave heeft geschreven. Hij plaatst de Elfstedentocht in een weids perspectief, en geeft tegelijk een fraai, beknopt overzicht van alle tochten. Het Eerste Friese Schaatsmuseum in Hindeloopen zorgde voor de foto’s.
